Hoàn thành sớm hơn dự kiến 01 năm, tuyến đường huyết mạch không chỉ tạo diện mạo mới cho hạ tầng giao thông của khu vực Tây Nguyên mà còn là đòn bẩy phát triển kinh tế cho vùng đất vốn giàu tiềm năng này.
Dự án BOT dẫn đầu về tiến độ
Đường Hồ Chí Minh (Quốc lộ 14 cũ) qua Tây Nguyên và Bình Phước được nâng cấp, mở rộng từ Tân Cảnh (tỉnh Kon Tum) đến Chơn Thành (tỉnh Bình Phước) với tổng chiều dài 553 km, gồm 6 dự án Trái phiếu Chính phủ và 5 dự án BOT. Điển hình trong việc tăng tốc tiến độ phải kể đến gói thầu của Liên danh Toàn Mỹ 14 - Băng Dương (TP.Hồ Chí Minh) làm chủ đầu tư bằng hình thức BOT đoạn qua tỉnh Đắc Nông. Đoạn qua tỉnh Đắc Nông có tổng chiều dài toàn tuyến 29 km, được chia thành 7 gói thầu, trong đó có 5 gói thầu xây lắp, 1 gói trạm thu phí và 1 gói hệ thống an toàn giao thông. Đây là dự án bằng hình thức BOT được đánh giá có năng lực tốt, chủ động nguồn vốn, chuẩn bị đầy đủ các điều kiện thi công nên đã vượt tiến độ đề ra. Cụ thể, dự án đã lắp đặt 2 trạm trộn bê tông nhựa nóng với công suất 120 tấn/giờ, bảo đảm cung cấp đủ bê tông nhựa cho toàn bộ dự án. Cùng với đó, chủ đầu tư cũng đã bố trí 1 phòng thí nghiệm hiện trường với đầy đủ máy móc thiết bị, nhân viên để thực hiện công tác thí nghiệm phục vụ triển khai dự án… Tranh thủ những tháng mùa khô ở Tây Nguyên, chủ đầu tư tích cực động viên, khuyến khích và đôn đốc các nhà thầu huy động tối đa cán bộ, kỹ sư, công nhân và hàng trăm máy móc, thiết bị các loại tổ chức thi công ngày và đêm trên gói thầu đơn vị đảm nhiệm.
Bộ trưởng Bộ GTVT Đinh La Thăng
Không chỉ là đơn vị tiêu biểu trong việc đẩy nhanh tiến độ công trình, Công ty Toàn Mỹ 14 luôn chú trọng gắn trách nhiệm với địa phương và người dân trong vùng dự án đi qua. Đơn cử vào tháng 8-2014 tại km1809+320 đến km1809+483 (đoạn qua xã Dak Gằn, huyện Dak Mil, tỉnh Dak Nông) xảy ra tình trạng sạt lở, ảnh hưởng đến hộ ông Hoàng Văn Thắng, nhà ở bên dưới chân ta luy (cách vị trí chân ta luy đường 70 mét).
Ngay sau khi nhận được tin báo từ chính quyền địa phương về sự việc này, chủ đầu tư cùng nhà thầu đã tiến hành khảo sát hiện trường và hỗ trợ ngay về vật chất cho hộ dân bị ảnh hưởng. Đại diện chủ đầu tư, bà Đỗ Thị Kim Liên, Chủ tịch HĐQT Công ty Toàn Mỹ 14 nhấn mạnh: “Quá trình triển khai thi công, chủ đầu tư đã nhận được sự đồng tình ủng hộ của chính quyền và đồng bào nơi dự án đi qua. Đặc biết là có sự quan tâm, chỉ đạo rất sát sao và quyết liệt từ Bộ trưởng Bộ GTVT Đinh La Thăng yêu cầu dự án phải đảm bảo về thời gian, về chất lượng, về an toàn giao thông cho đồng bào. Nhờ đó, dự án thi công nhanh, về trước tiến độ đồng nghĩa mang lại lợi ích thiết thực cho chính người dân nơi đây. Vì vậy, trách nhiệm của chủ đầu tư với địa phương và người dân là không thể tách rời.
Bà Đỗ Thị Kim Liên, Chủ tịch HĐQT Công ty Toàn Mỹ
Với tư cách là nhà đầu tư dự án, khi đặt chân lên Tây Nguyên, chúng tôi có hai nguyện vọng lớn đó là đầu tư xây dựng Quốc lộ 14 bảo đảm về chất lượng,đảm bảo về thời gian đúng theo cam kết với Bộ trưởng góp thúc đẩy phát triển kinh tế-xã hội ở vùng đất giàu tiềm năng này và chia sẻ những khó khăn với đồng bào nghèo. Thực tế, trong quá khứ, chúng tôi đã từng gắn bó với đồng bào bằng việc tài trợ xây cầu treo bắc qua sông Pô Kô (tỉnh Kon Tum) vào năm 2010 để giúp bà con và các em nhỏ đi lại an toàn; trao tặng 10 tấn gạo cho hộ nghèo 2 huyện Cư Jut và Dak Mil (tỉnh Dak Nông) cuối năm 2013” và chúng tôi vẫn đang tiếp tục hỗ trợ cho bà con nơi đây bằng những việc làm cụ thể có ý nghĩa.
Đời sống người dân Đắc Nông thay đổi từng ngày
Có thể nói đi cùng với kế hoạch nghiệm thu của Toàn Mỹ 14 vào giữa tháng 6-2015 là sự thay đổi thấy rõ của cuộc sống người dân hai bên đường Hồ Chí Minh đoạn qua Đắc Nông. Trang trại hơn 45 ha trồng sầu riêng của gia đình ông Trung tại thị xã Gia Nghĩa đang vào vụ thu hoạch dự kiến với 500 tấn sầu riêng. Vụ này, thu nhập của gia đình ông sẽ tăng hơn cả trăm triệu bởi giờ con đường HCM qua Tây Nguyên thuận tiện, nhiều thương lái đã đến đặt mua sầu riêng khiến giá bán tăng được gần 200.000 đồng/ tấn. Còn với anh Nguyễn Trung Thành, dù đang kinh doanh ở TPHCM nhưng vẫn quyết định lên Đắk Nông để đầu tư. Trang trại đã mua được gần 2 năm, tức là ngay sau khi đường HCM đi qua Tây Nguyên được tiến hành nâng cấp, mở rộng. Giờ đường sắt thông xe, anh lại có ý định mở rộng đầu tư lên gấp 3 lần vì chi phí so với lúc đường chưa hoàn thành đã giảm tới 20% đến 25%. Anh Thành về đây đầu tư còn giúp các lao động tại địa phương có thêm việc làm để tăng thu nhập. Chị Nguyễn Thị San, công nhân tại vườn sầu riêng cho biết trước đây thu nhập của chị chỉ từ 150 - 160/ngày, bây giờ được 200 - 220/ngày. Học sinh đi học cũng đỡ khó khăn. Một công nhân khác cho biết: “Cuộc sống của chúng tôi bây giờ đã ổn định nên ai nấy rất mừng. Những người có kinh tế hơi khó khăn ở vùng này dần dần cũng sẽ khá hơn”.
Hiện nay, đường bộ là phương thức vận tải duy nhất để kết nối Đắk Nông với các địa phương khác. Theo lãnh đạo tỉnh này, việc đầu tư vào đường bộ sẽ là bàn đạp để phát triển kinh tế xã hội. Ông Nguyễn Bốn, Phó Chủ tịch UBND tỉnh Đắk Nông cho biết: “Kể từ khi tuyến lộ 14 hoàn thành, trong 5 tháng đầu năm 2015, chúng tôi đã thu hút rất nhiều dự án, trong đó có những dự án lớn với vốn đăng ký hàng trăm triệu USD và dự án của nước ngoài. Chẳng hạn như dự án điện năng lượng mặt trời của nhà đầu tư Hàn Quốc.” Theo các chuyên gia kinh tế, cuối tháng này, cánh cửa huyết mạch đường Hồ Chí Minh qua Tây Nguyên và 5 tỉnh lân cận thông xe toàn tuyến sẽ đánh thức tiềm năng phát triển kinh tế cho Tây Nguyên và các khu vực lân cận.
Để tạo được bước tiến đột phá cho kinh tế vùng miền, sự đầu tư đúng mức vào đường giao thông là không thể thiếu. Trong bối cảnh nguồn lực còn hạn hẹp, hình thức BOT đã giải quyết nhiều vấn đề trước mắt và tạo đà cho quá trình phát triển lâu dài. Bộ trưởng Bộ GTVT Đinh La Thăng cho biết: “Trong nhiều năm qua, ngành Giao thông đã cố gắng giải bài toán quá hóc búa giữa yêu cầu cấp bách của đất nước phải có một hệ thống hạ tầng giao thông hiện đại từ nay đến năm 2020, với nguồn vốn Nhà nước dành cho giao thông hết sức hạn hẹp. Nếu chỉ ngồi chờ vào ngân sách thì mọi người đều biết, còn rất lâu nữa chúng ta mới dám mơ tới những con đường hiện đại. Hình thức BOT thực sự là một lối thoát lâu dài, bởi nó tận dụng được sức mạnh của dân của toàn bộ Xã hội . Trong cuộc Hội thảo đánh giá hiệu quả của tuyến cao tốc Nội Bài - Lào Cai, cả doanh nghiệp vận tải và báo chí tham dự đều ghi nhận lợi ích từ việc thời gian lưu thông giảm được một nửa, đảm bảo an toàn cho người và phương tiện, trong khi chi phí thực tế giảm tới 30%. Mà đấy mới chỉ là những lợi ích nhìn thấy được. Còn những lợi ích khác như hình ảnh quốc gia đẹp, an toàn hơn trong con mắt bạn bè, tạo tính hấp dẫn cho môi trường đầu tư kinh doanh… chắc chắn cũng không hề nhỏ.”.
Nhờ có vốn BOT, cùng với vốn NSNN và Trái phiếu Chính phủ để đầu tư phát triển kết cấu hạ tầng giao thông trong những năm qua mà năng lực và chất lượng hạ tầng giao thông Việt Nam năm 2014 đã tăng 29 bậc so với năm 2010 (theo đánh giá của Diễn đàn Kinh tế Thế giới (WEF) thực hiện hai năm một lần, năng lực và chất lượng của hạ tầng giao thông Việt Nam năm 2010 đứng ở vị trí 103, năm 2012 đứng vị trí thứ 90, năm 2014 đứng vị trí thứ 74). Đây cũng là một yếu tố giúp tăng sức cạnh tranh của toàn nền kinh tế.