Trên tuyến đường được chia thành nhiều dự án, trong đó có 5 dự án sử dụng nguồn vốn trái phiếu Chính phủ và 4 dự án đầu tư theo hình thức BOT (xây dựng- kinh doanh-chuyển giao). Với tất cả dự án, yêu cầu bảo đảm tiến độ và kiểm soát chặt chẽ chất lượng đều được đặt ra gắt gao. Dự án BOT đoạn qua tỉnh Đắc Lắc do Công ty Cổ phần BOT Quang Đức làm nhà đầu tư vốn là đoạn “bết bát” nhất trên tuyến, đến nay đã có chuyển biến rõ rệt. Nhà đầu tư từng bị Bộ GTVT yêu cầu chấm dứt hợp đồng BOT do tiến độ quá chậm trễ. Sau khi thực hiện nhiều giải pháp, trong đó đã thay thế hai nhà thầu năng lực yếu kém, cảnh cáo một nhà thầu, thắt chặt quy trình quản lý chất lượng, hiện nay, đoạn tuyến dài hơn 25km của dự án đã đạt khoảng 70% khối lượng. Đại diện nhà đầu tư cam kết sẽ hoàn thành thảm bê tông nhựa vào ngày 30-4, đáp ứng yêu cầu tiến độ chung của toàn tuyến.

Một trong những dự án được đánh giá có tiến độ tốt nhất trên Quốc lộ 14 là dự án vốn trái phiếu Chính phủ đoạn qua tỉnh Đắc Nông. Tiến độ hiện đã đạt 115% so với kế hoạch, nhiều mũi thi công được triển khai đồng loạt, tập trung cho công tác thảm bê tông nhựa. Dự kiến, đến Tết Nguyên đán 2015 dự án có thể đạt 80% thảm bê tông nhựa lớp 1, trong đó, gói thầu số 6 của nhà thầu Sơn Hải thi công sẽ hoàn thành trước Tết. Đây là gói thầu đầu tiên về đích trên toàn tuyến. Nhà thầu này cũng cam kết sẽ bảo hành trong thời gian 5 năm, cắm biển trên tuyến để người dân giám sát. Một số công trình cũng đang đẩy nhanh tiến độ. Đáng chú ý, công trình cầu Krông Buk (Đắc Lắc) do Tổng công ty 789 (Bộ Quốc phòng) đảm nhiệm thi công dự kiến sẽ vượt tiến độ 8 tháng.

Các dự án mở rộng, nâng cấp Quốc lộ 14 gặp khá nhiều khó khăn ngay từ khi bắt đầu triển khai, từ công tác giải phóng mặt bằng, năng lực của nhiều nhà đầu tư, nhà thầu yếu kém cho đến đặc thù thời tiết khu vực này mỗi năm chỉ thi công được vào mùa khô, đến mùa mưa công trường gần như ngưng trệ. Theo ông Lâm Văn Hoàng, Tổng giám đốc Ban Quản lý dự án (QLDA) Đường Hồ Chí Minh, đơn vị quản lý đầu tư dự án, sự sát sao, quyết liệt của Bộ GTVT, Ban QLDA đã có tác động lan tỏa để nhà đầu tư, nhà thầu, các đơn vị tham gia dự án có nhận thức đúng, dốc sức cho công việc. Bên cạnh đó, yếu tố quan trọng để đẩy nhanh tiến độ Quốc lộ 14 là tiên lượng trước nhiều vấn đề sẽ gặp phải trong quá trình thi công để kịp thời đưa ra giải pháp. “Một trong những nút thắt ảnh hưởng đến tiến độ là khả năng đáp ứng vật liệu phục vụ thi công. Vì vậy, chúng tôi đã đề nghị Bộ GTVT cho cơ chế để tập kết vật liệu trong thời gian mùa mưa, đưa về tận công trường để đến mùa khô các đơn vị có thể yên tâm tập trung cho thi công”, ông Lâm Văn Hoàng chia sẻ. Ban QLDA Đường Hồ Chí Minh đã đứng ra làm việc với chủ các mỏ đá trong vùng, các nhà cung cấp nhựa đường, công khai thông tin về nhu cầu vật liệu của dự án, từ đó, nhà cung cấp và nhà thầu gặp được nhau, cam kết đáp ứng đủ vật liệu.

Thi công thảm bê tông nhựa Quốc lộ 14 đoạn qua tỉnh Đắc Nông.

Kiên quyết điều chuyển, thay thế nhà thầu yếu kém

Qua kiểm tra thực tế tại công trường, đối với một số dự án, gói thầu, lãnh đạo Bộ GTVT yêu cầu nhà đầu tư, Ban QLDA Đường Hồ Chí Minh điều chỉnh lại kế hoạch tiến độ bởi vẫn có nguy cơ không thể hoàn thành trước mùa mưa. Như tại dự án BOT đoạn qua tỉnh Gia Lai do nhà đầu tư Đức Long-Gia Lai thực hiện, nếu theo tiến độ hiện tại, phải đến tháng 6-2015 mới thảm xong bê tông nhựa, rủi ro sẽ rất lớn khi bắt đầu mùa mưa. Ngay tại hiện trường, Thứ trưởng Bộ GTVT Nguyễn Hồng Trường đã yêu cầu nhà đầu tư phải tăng cường nhân lực, thiết bị, bố trí thêm trạm trộn bê tông để đẩy nhanh tiến độ dự án, cương quyết phải hoàn thành thảm bê tông nhựa trước mốc ngày 30-5-2015. Bên cạnh đó, tại một số vị trí vẫn còn có vướng mắc về giải phóng mặt bằng. Đáng chú ý là tại Đắc Lắc còn 700m ở hai đầu cầu Krông Buk người dân chưa di dời do chưa được tái định cư. Hay dự án BOT qua tỉnh Đắc Nông cũng vướng hơn 600m. Những vị trí này địa phương cam kết sẽ bàn giao mặt bằng trước Tết Nguyên đán 2015.

Năng lực của nhà thầu thi công là yếu tố được quan tâm hàng đầu vào giai đoạn gấp rút của dự án. Trong thời gian qua, biện pháp cảnh cáo, điều chuyển khối lượng công việc, thay thế với nhà thầu yếu kém đã được áp dụng và cho thấy tác động tích cực. Lãnh đạo Bộ GTVT đã thống nhất ủy quyền cho Ban QLDA Đường Hồ Chí Minh có thể thay thế ngay nhà thầu không đáp ứng được năng lực, sau đó mới phải báo cáo về bộ. Nếu đơn vị thi công không bảo đảm được công việc, thực hiện điều chuyển khối lượng cho đơn vị khác. Tại dự án sử dụng vốn trái phiếu Chính phủ đoạn qua tỉnh Đắc Lắc, liên danh nhà thầu Đại Cường-Vạn Cường, đảm nhiệm gói thấu số 3 đã bị cắt chuyển 4km cho liên danh nhà thầu Hoàng Nam-An Nguyên. Nhà thầu Vạn Cường hiện tiếp tục bị cảnh cáo vì tiến độ thảm quá chậm, đến ngày 15-1, nếu không hoàn thành sẽ tiếp tục điều chuyển khối lượng.

Đối với các dự án hạ tầng giao thông hiện nay, vấn đề bảo đảm chất lượng cũng được đặc biệt quan tâm với tinh thần không hy sinh chất lượng để đổi lấy tiến độ. Ban QLDA Đường Hồ Chí Minh đã thành lập tổ chuyên gia, rà soát, kiểm tra các dự án trên toàn tuyến kể cả dự án BOT, khi phát hiện vấn đề không bảo đảm chất lượng sẽ báo cáo trực tiếp cho lãnh đạo Ban QLDA, đồng thời, hướng dẫn cho nhà đầu tư, nhà thầu, các đơn vị liên quan thực hiện đúng quy trình chất lượng. Công trường cũng phải bảo đảm an toàn giao thông, an toàn lao động, nhất là trong điều kiện vừa thi công, vừa khai thác.
Tết Nguyên đán 2015 đang đến gần, công trường thi công dự án Quốc lộ 14 sẽ có những ngày Tết không nghỉ. Tranh thủ lúc thời tiết thuận lợi, người lao động trên công trường sẽ bắt tay vào việc ngay từ những ngày đầu năm mới để "chạy đua" với thời gian, sớm đưa tuyến đường huyết mạch Quốc lộ 14 thông suốt, đáp ứng niềm mong mỏi hằng ngày của người dân.

Bài và ảnh: ĐỖ MẠNH HƯNG